Tối ngày 4/4/2023, SVW phối hợp Vườn quốc gia Pù Mát tiếp nhận cứu hộ 59 cá thể rùa đầu to quý hiếm. Toàn bộ số động vật trên do Phòng cảnh sát Môi trường Công an tỉnh Nghệ An bắt giữ, tịch thu từ vận chuyển trái phép trên địa bàn huyện Diễn Châu.

Thông tin ban đầu cho biết đối tượng thu mua từ nhiều đầu mối và cất giữ tại nhà. Theo đó, Công an bắt và thu giữ 34 cá thể rùa đầu to đang trong quá trình vận chuyển, sau đó khám thêm tại nhà đối tượng thì phát hiện thêm 25 cá thể còn sống, một số cá thể rùa đã chết và 3 cá thể tê tê Java bị lấy hết vảy và nội tạng!

Hiện tại, tất cả số lượng rùa trên đã được chuyển giao tới trung tâm cứu hộ Vườn quốc gia Pù Mát để cứu hộ và chăm sóc. Các cá thể này trong tình trạng rất yếu, có nhiều cá thể bị thương. Tất cả đang được chăm sóc tích cực tại trung tâm cứu hộ.

Rua bi tich thu. Anh @SVW Dang Thanh Tuan

4 trong 59 cá thể rùa đầu to bị tịch thu. Ảnh © SVW – Đặng Thanh Tuấn.

Trước đó, vào ngày 13/12/2022, SVW đã phối hợp với VQG Pù Mát tiếp nhận 75 cá thể rùa đầu to từ Công an tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên một số cá thể đã bị chết do các vết thương gây ra trong quá trình vận chuyển buôn lậu. Hiện tại, tổng số cá thể rùa đầu to mà SVW đang chăm sóc, phục hồi lên 127 con.

Theo anh Đặng Thanh Tuấn, nhân viên chăm sóc tại trung tâm cứu hộ, chế độ chăm sóc rùa đầu to tốn nhiều thời gian và nhân lực. Theo đó, các cá thể này được cho ăn 2 ngày một lần với các loại thức ăn cá, giun, cua, lượng ăn từ 3-5% trọng lượng cơ thể rùa. Trung bình mỗi lần 127 cá thể này ăn khoảng 3-4kg cá nhỏ. Ngoài ra, các cá thể rùa cần được sưởi nắng, thường xuyên vệ sinh mai yếm rùa và chuồng nuôi để tránh rùa bị viêm loét da, nấm da. Nhiệt độ chuồng nuôi cần được đảm bảo ổn định từ 22-27 độ C.

Bac si thu y cua SVW dang kiem tra tinh trang cua rua. Anh @SVW Dang Thanh Tuan
Bác sĩ thú y kiểm tra tình trạng sức khoẻ của rùa. Ảnh © SVW – Đặng Thanh Tuấn.

Dự kiến sau khi thu mẫu di truyền và bệnh phẩm phân tích nhằm xác định phụ loài và sàng lọc những cá thể mang bệnh truyền nhiễm, các cá thể này sẽ đủ điều kiện để tái thả về tự nhiên.

Rùa đầu to (danh pháp hai phần: Platysternon megacephalum) là loài rùa có phân bố rộng ở các suối nước chảy trên độ cao trên 600m so với mặt nước biển ở các khu rừng thường xanh từ miền Bắc đến hết miền Trung và Tây Nguyên. Loài rùa này được liệt kê vào nhóm cực kỳ nguy cấp trong sách đỏ thế giới do bị khai thác, buôn bán quá mức, nếu không ngăn chặn, loài này sẽ biến mất trong tương lai gần. Thêm nữa, đây là loài rùa duy nhất nằm trong họ rùa đầu to Platysternidae, sự biến mất của loài này sẽ khiến cả một họ rùa biến mất theo. Rùa đầu to được bảo vệ nghiêm ngặt trong các văn bản luật Việt Nam. Nó thuộc nhóm IB trong danh sách được bảo vệ nghiêm ngặt tại Nghị định 06/2019/NĐ-CP và được liệt kê vào danh sách những loài động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm cần được bảo vệ thuộc nghị định 64/2019/NĐ-CP của Chính phủ.

Các hành vi vi phạm liên quan đến rùa đầu to sẽ bị phạt tù rất nặng.