Trao bé hạt mầm
Nhấn vào đây để xem báo cáo của chương trình.
MỤC TIÊU
- Khơi dậy và khuyến khích tình yêu thiên nhiên cùng động vật hoang dã trong trẻ (đặc biệt là các loài thú ăn thịt và Tê tê) qua các hoạt động trải nghiệm thiên nhiên ngoài trời với thời lượng một ngày.
- Cung cấp cho trẻ các kiến thức và kỹ năng cần thiết để nâng cao nhận thức của trẻ, đồng thời khuyến khích trẻ hành động để bảo vệ thiên nhiên và động vật hoang dã.
- Truyền cảm hứng để trẻ trở thành những đại sứ lan tỏa các thông điệp ý nghĩa về bảo tồn động vật hoang dã trong gia đình, trường học và cộng đồng.
- Đưa giáo dục trải nghiệm thiên nhiên trở thành một trong những hoạt động giáo dục ngoại khóa thường niên của các trường mầm non.
THIẾT KẾ NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH
Chương trình được thiết kế trong khuôn khổ một ngày, cân bằng giữa các hoạt động tĩnh và động, với nội dung và hình thức hoạt động phù hợp với thể trạng, tâm lý và mức độ nhận thức của học sinh tiểu học. Chương trình bao gồm:
- Các hoạt động ngoài trời để tìm hiểu và khám phá thiên nhiên VQG Cúc Phương;
- Các hoạt động giáo dục trong nhà tại Trung tâm Giáo dục Thú ăn thịt và Tê tê;
- Tận mắt quan sát các loài ĐVHD không thể tái thả tại Trung tâm và lắng nghe câu chuyện vì sao các bạn không thể trở về rừng;
- Quan sát các nhân viên chăm sóc động vật cho cá thể Cầy mực ăn.
Mỗi trẻ được trang bị những vật dụng cần thiết để trở thành một nhà nghiên cứu động, thực vật trong rừng như sổ tay khám phá, bút, màu vẽ, kính lúp, dụng cụ y tế, áo mưa, thuốc chống muỗi, vắt… để đảm bảo an toàn cũng như tăng tính trải nghiệm cho trẻ. Trẻ được tham gia vào rất nhiều các hoạt động đa dạng như cảm nhận không khí trong rừng, quan sát các loài thực vật, tìm dấu vết và quan sát các loài động vật ngụy trang, lắng nghe tiếng chim hót, đo cây, kết hợp các bài học về các loại rễ, thân, cành, lá.
Chương trình buổi chiều được kết hợp giữa việc học tập trong phòng và tham quan ngoài trời tại Trung tâm giáo dục bảo tồn Thú ăn thịt và Tê tê đầu tiên ở Việt Nam. Tại Nhà giáo dục, học sinh được chia thành nhóm để học về sự đa dạng của các loài động vật hoang dã ở Việt Nam, cụ thể là nhóm các loài thú ăn thịt và Tê tê, mối nguy mà chúng phải đối mặt và những nỗ lực bảo tồn, qua việc tương tác với các hình ảnh và trò chơi. Trẻ ghi chép lại thông tin mà mình thấy hứng thú vào cuốn sổ tay khám phá của mình. Khi ra ngoài, trẻ được gặp gỡ các loài động vật trong khu vực chăm sóc dài hạn tại Trung tâm, và cũng chính là Đại sứ Giáo dục của Trung tâm. Ở đây, học sinh không chỉ được nghe câu chuyện cứu hộ của các bạn động vật này mà còn được quan sát các nhân viên chăm sóc động vật cho Cầy mực ăn. Cuối cùng là hoạt động tổng kết với các câu hỏi tình huống được đặt ra để trẻ chia sẻ những gì các em nên làm nhằm bảo vệ động vật hoang dã.
Một hoạt động quan trọng trong ngày chính là quá trình đánh giá nhận thức của các em trước và sau khi tham gia chương trình. Sự hiệu quả của chương trình có thể được đánh giá qua sự thay đổi trong nhận thức của trẻ trước và sau khi tham quan, học tập một ngày. Từ đó, chúng tôi cũng điều chỉnh nội dung và hoạt động phù hợp hơn cho các chương trình tương lai.
KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Bộ bảng hỏi trước và sau tham quan dành cho học sinh và bảng hỏi chung dành cho giáo viên và phụ huynh được xây dựng và phân tích để đánh giá chương trình.
Dưới đây là một vài kết quả chính.
Kết quả khảo sát học sinh
Biểu đồ 1: Kết quả khảo sát khả năng nhận biết của học sinh về khả năng nhận biết các vai trò của rừng (Đơn vị: %)
Biểu đồ 1 cho thấy kiến thức của học sinh về vai trò của rừng trước và sau khi tham gia chương trình Trao Bé Hạt Mầm đã tăng lên đáng kể. “Làm sạch môi trường” tiếp tục đạt tỷ lệ nhận biết cao nhất với 71.1%, tăng gần gấp 2 lần trước tham quan. Bên cạnh đó, tỷ lệ nhận biết ở vai trò “Phòng chống thiên tai” có mức tăng cao nhất, 40.1%, hơn 6 lần so với trước khi tham quan.
Biểu đồ 2: Kết quả khảo sát khả năng nhận biết của học về 4 loài ĐVHD ở Việt Nam (Đơn vị: %)
Biểu đồ 2 cho thấy, khi kết thúc chương trình, tỷ lệ trẻ nhận biết đúng cả 5 loài tăng lên gấp 4 lần, đạt 57.4%. Tê tê tiếp tục đạt tỷ lệ nhận biết cao nhất với 95.5%. Bên cạnh đó, tỷ lệ nhận biết Cầy mực có mức tăng cao nhất, 77.9%, gần 2 lần so với trước khi tham quan. Đối với tỷ lệ nhận biết Mèo rừng và Rái cá cũng ở mức cao, trên 70%. Nhìn chung, sau một ngày tham gia chương trình, sự hiểu biết của học sinh về các loài ĐVHD đều tăng. Mặc dù vậy, tỷ lệ tăng lên này có sự khác nhau ở các loài.
Biểu đồ 3: Kết quả khảo sát nhận thức và thái độ của học sinh qua các thông điệp giáo dục bảo tồn (Đơn vị: %)
Biểu đồ 3 thể hiện rõ, sau khi tham gia chương trình, tỷ lệ trẻ nhận thức đúng tất cả các thông điệp đạt 87%, tăng 70%. Trong tất cả các thông điệp, thông điệp 4: “Không mua ĐVHD từ chợ thả về rừng” đạt tỷ lệ thấp nhất trước tham quan, nhưng đã có mức tăng cao nhất, gần 41% so với trước đó. Các thông điệp còn lại đều đạt trên 70%.
Biểu đồ 4.1: Kết quả đánh giá mức độ yêu thích của học sinh với các hoạt động trong chương trình (Đơn vị: %)
Biểu đồ 4.1 chỉ ra rằng mỗi hoạt động trong chương trình đều nhận được sự yêu thích với mức độ khác nhau. Trong tất cả các trẻ tham gia phỏng vấn, hai hoạt động được trẻ yêu thích nhất là “Thăm Động vật hoang dã” và “ Nhà nghiên cứu rừng” chiếm 20.4% và 20.3%, gần một nửa số học sinh tham gia phỏng vấn. Các hoạt động còn lại có tỷ lệ lựa chọn từ 0.9% – 15%. Sự yêu thích của học sinh đối với chương trình còn thể hiện thông qua tỷ lệ phần trăm các hoạt động mà học sinh không thích được thể hiện ở biểu đồ dưới đây.
Biểu đồ 4.2: Kết quả đánh giá mức độ không yêu thích của học sinh với các hoạt động trong chương trình (Đơn vị: %)
Biểu đồ cho thấy có đến hơn 80% học sinh tham gia thích tất cả các hoạt động trong chương trình. Trong tất cả các trẻ tham gia phỏng vấn, tỉ lệ trẻ trả lời rằng không thích ở mỗi hoạt động đều không vượt quá 5%.
Biểu đồ 4.3: Kết quả đánh giá trẻ mức độ hài lòng của trẻ đối với chương trình (Đơn vị: %)
Kết quả khảo sát từ biểu đồ 4.3 cho thấy có 98.4% trẻ rất thích chuyến trải nghiệm này. Bên cạnh đó, 89.2% trẻ tham gia nhận thấy rằng nội dung trải nghiệm hỗ trợ việc học môn khoa học trên lớp và 97.6% trẻ nhận xét rằng các CBGD nhiệt tình hướng dẫn những điều mà các em quan tâm. Có 91.7% học sinh mong muốn được tiếp tục tham gia chương trình Trao Bé Hạt Mầm trong tương lai. Chỉ có 4.4% trẻ trả lời không muốn tham gia chương trình trong tương lai với những lý do khác nhau như say xe, không thích đi xe ô tô. Như vậy có thể thấy, các hoạt động trong chương trình Trao Bé Hạt Mầm đều nhận được phản hồi tích cực từ phía các học sinh tham gia.
Kết quả khảo sát Giáo viên
Biểu đồ 5: Đánh giá mức độ hài lòng của Giáo viên (Đơn vị: %)
Chương trình Trao Bé Hạt Mầm nhận được sự ủng hộ và mức độ hài lòng trung bình trên 90% từ giáo viên về tất cả các mục được hỏi.